POKA-YOKE’YE GİRİŞ
Rekabet koşulları ağır olduğu günümüzde işletmeler, bilgi, fikir, teşebbüs, emek, para, makine, malzeme gibi iş unsurlarını mümkün olduğunca israftan uzak etkin bir şekilde kullanmaları gerekmektedir. Özellikle de hiçbir değer yaratmadan kaynakları tüketen faaliyetler, yeniden işlenmeyi gerektiren hatalı ürünler, talep edilmeden üretilen ve sonuçta envanterde biriken üretim, gerçekten gerekli olmayan süreç aşamaları, çalışanların ve ürünlerin zorunlu olmadığı halde bir yerden başka bir yere nakledilmesi, önceki aşamalarda zamanında tamamlanmayan işlemler nedeniyle sonraki aşamalarda boş bekleyen çalışanlar ve müşterinin beklentilerini karşılamayan ürün ve hizmetler işletmelerin tüm üretim unsurlarından fayda sağlayabilmesi onların yalın değişime açık ileriyi görebilen olmalarına bağlıdır. Yalın düşünce, israfı değere dönüştürmeye yönelik çabalara anında geri bildirim sağlayarak, daha tatmin edici iş çıkarılmasının yolunu gösterir. Yani ana hedef her zaman için sıfır hatadır. Poka-yoke sistemi anlatılacağı üzere sıfır hatayı amaçlayan, geçirmesizliği sağlayan yalın düşüncenin altındaki bir kavramdır. Poka-yoke ve benzeri sıfır hatayı amaçlayan teknikleri kullanarak işletmeler, maliyetten önemli derecede faydalar sağlayarak rekabet piyasasında önemli avantajlar elde ederler.
Poka-Yoke kavramı Japonya’da geliştirilmiştir. İlk defa 1986 yılında Shigeo Shingo tarafından açıklanmıştır. Poka-Yoke şu anlama gelmektedir:
Poka : Kaza ile herkesin yapabileceği hata (Görülmeyen tesadüfi hata)
Yoke : Korumak (Azaltma)
Bu tekniğin kullanılması ile tesadüfi hataların azaltılması, üretim sürecinde hatasız ürün üretimine yönelik koşulların gerçekleştirilmesi ve gelecekte oluşabilecek hataların 0 önlenmesi koşulu hedeflenir. Bu hedef sıfır hata "Zero Defect"tir. Sistemin temel prensibi imalat sırasında çıkabilecek kusurlu parça sayısını sıfıra indirerek maliyetleri düşürmekten ibarettir. Poka-Yoke proaktif bir yaklaşım olup kusurlu parçaları doğuran nedenler işlemler uygulanmadan önce veya tam uygulanma anında elimine edilir. Bu bir bakıma paltoyu ıslandıktan sonra kurutmak yerine önce su geçirmez hale getirmek ve sonra kullanmak gibidir. Poka-Yoke sisteminde üç tip hareketin bir an gibi kısa bir zaman içinde yer alması söz konusudur:
Bu faaliyetlerin kısa zamanda yer alabilmesi ileri düzeyde teknolojilere dayanan mekanik ve elektronik cihazların kullanılması ile mümkündür. Eğer imalat prosessinde insangücü ağırlık taşıyorsa, personelin yeterince bilgi ve beceri ile donatılmasına dikkat edilir. Poka-Yoke sisteminde gözlem, teşhis, geri besleme (feedback) ve düzeltici karar aşamaları mevcuttur. Ancak Poka-Yoke sisteminde zaman en önemli unsur olup büyük ağırlık taşır. Tüm aşamalar bir an içinde gerçekleştiğinden kusurlu parçanın diğer işlem veya parçaları etkilemesi söz konusu olamaz. Bu nedenle Poka-Yoke ile sıfır kusurlu parça (zerodefects) amacını gerçekleştirme şansı daha yüksektir.
Kısaca:
Belirlenen standartlar, kurallar dışına çıkıldığında hata yapma ve özürlü ürün üretme olasılığı artmaktadır. Önemli olan hataların tekrarını ve sonucunda özürlü ürünün oluşmasını önlemeyi amaçlayan, sürekli iyileştirilen sistemlerin kurulmasıdır. Insanların hata durumunda düşünceleri iki şekilde olabilir,
Hataları önlemede yaklaşım türleri:
Hata olur,
Hatanın sonucunda , özürlü ürün ortaya çıkar,
Değişik yöntemlerle belirlenen özürlüler analiz edilir,
Sonuç hakkında hatanın olduğu yere bilgi iletiminde bulunulur,
Tekrarını önlemeye yönelik tedbirler alınır.
Hata olur,
Özüre dönüşmeden analiz edilir,
Analiz sonucuna göre önleyici tedbir alınır.
Bir hataya neden olabilecek bir çok faktör vardır. Bunları bir bütün halinde çözmek oldukça zor, zaman alan ve maliyeti yüksek bir çalışmadır.
Bu nedenle büyk hataları, bu faktörler çerçevesinde daha küçük bölümlere ayırarak Küçük Sıfır Hata yaklaşımı ile çözmek mümkündür. “Sıfır Hata”ya ulaşmanın üç ana unsurunu aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Ne zaman kullanlmalı?
Hatalar ortaya çıktığında kullanılabilir ve hatalar ortaya çıktığında 0 kontrol gerektirir. Bu kontroler:
Hatanın ortaya çıkabileceği üretim noktalarında yapılır.
Poka-Yoke uygulamaları kullanım alanlarına göre:
Burada seçilecek Poka-Yoke türünün belirlenmesinde; Prosesin yapılabilirliği, maliyet ve uygulanabilirlik, unsurları dikkate alınır. Her iki Poka-Yoke türü (önleme, bulma) için uygulanacak Poka-Yoke fonksiyonları 3 grupta sınıflandırılır.
Önleme
Durdurma fonksiyonu: Hataya neden olacak faktörlerin belirlenip prosesin durdurulması.
Kontrol fonksiyonu: Hataya neden olacak parçaların, malzemelerin kontrolü ve ayrılması.
Alarm fonksiyonu: Hata durumunda, hata henüz özürlü ürüne dönüşmeden uyarının yapılması.
Bu fonksiyonlarla hatayı henüz olmadan veya özürlü ürüne dönüşmeden önce önlemek mümkündür.
Bulma
Durdurma fonksiyonu: Hata sonucu özürlülerin tespit edilip devamını önlemek için prosesin durdurulması.
Kontrol fonksiyonu: Uygun yöntemlerle özürlülerin belirlenmesi, ayrılması ve bir sonraki prosese gitmesinin önlenmesi.
Alarm fonksiyonu: Özürlü fark edildiğinde uyarıcı nitelikte sinyal verilmesi ve devamının önlenmesi.
Nasıl kullanılır?
Poka Yoke sisteminde otomatik sürekli kontrol sağlar. Eğer anormallikler ortaya çıkarsa sistemi geriye doğru incelemek ve harekete geçmek gerekir. Fakat prosesin tekrar başlayabilmesi için birisinin prosesi durdurması gerekir. Bundan sonra sistemin gelişimi incelenir.
Yararları
İstatistiksel kalite kontrol sistemlerinden farklı olarak ki bunlarda kontrol ve gerekli eylemin yapılması arasındaki süre oldukça uzundur. Poka yoke kusurları minimize eder bunu da kontrol ve eylemi seri olarak düşük maliyetli şekilde sağlar.
Adana Marka Tescili
Çukurova Marka Patent Kalite Yönetim ve Danımanlık firması olarak Adana ili Barajyolu mevkiinde bulunan ve 5 yıldır faaliyette olan şubemiz ile Adana firmalarına marka tescil, patent tescil, tasarım tescil, faydalı model tescil, barkod numarası tescil, gln numarası tescil, domain tescil(alan adı tescil), Iso 9001, Iso 14001, Iso 45001 ve Iso 22716 GMP Belgelendirme hizmetlerini kurumsal bir şekilde sunmaktayız. Adana şube için 0322 225 8233 numaralı hattımızla irtibata geçebilirsiniz. |
Hatay Marka Tescili
Çukurova Marka Patent Kalite Yönetim ve Danımanlık firması olarak Hatay ili Antakya ilçesinde 2010 yılında kurulan ve 12 yıldır faaliyette olan şubemiz ile Hatay firmalarına marka tescil, patent tescil, tasarım tescil, faydalı model tescil, barkod numarası tescil, gln numarası tescil, domain tescil(alan adı tescil), Iso 9001, Iso 14001, Iso 45001 ve Iso 22716 GMP Belgelendirme hizmetlerini kurumsal bir şekilde sunmaktayız. Hatay şube randevu ve daha fazlası için 0326 225 13 33 numaralı hattımızla irtibata geçebilirsiniz. Marka tescil konularında ve merak ettiğiniz diğer konular için web sitemizi ziyaret edebilirsiniz. www.cukurovamarka.com |
İstanbul Marka Tescili
Sanayi ve Ticaret şehrimiz olan İstanbul'da marka tescil konusu ve diğer hizmetlerimiz için ofisimizi ziyaret edebilirsiniz. |
Adana Danışmanlık
Kaliteli ve verim alacağınız danışmanlık hizmetlerimiz konularında profesyonel mühendislerimizle danışmanlık hizmeti vermekteyiz. |
Mersin Marka Tescili
Marka Tescil konusunda da oldukça gelişen şehrimize şubelerimizde değer katmaya devam ediyoruz. |
Marka Tescil Sorgulama
Tescil etmek istediğiniz ismin araştırmasını yapıp, işimizi büyük titizlikle yapıyoruz. |
ISO belgesi
ISO belgesi konusunda kalite belgelendirme hususunda hizmet verdiğimiz, sertifikalı eğitimler verdiğimiz ofislerimiz mevcuttur.Eğitim takvimimize şu linkten ulaşabilirsiniz. Eğitim Takvimi |
Marka Tescil Yenileme
Sürdürülebilir kalıcılığı yakalamak için markanızı yenileyin. Hukuki savaşlardan korumak adına marka tescilinizi uzatmaktan memnuniyet duyarız. |